Ks. Andrzej Witko

Sewilskie malarstwo siedemnastego wieku. Od wizji mistycznych do martwych natur

Nagroda Krakowskiej Książki Miesiąca Marca 2014

O książce

Stare przysłowie mówi, że kto nie widział Sewilli, nie widział cudu. Tym co najcudowniejsze w tym niezwykłym mieście pozostaje bez wątpienia siedemnastowieczne malarstwo, dziś rozproszone w kolekcjach niemal na całym świecie, od dalekiej Australii aż po Amerykę Łacińską. Po szeregu przeciętnych szesnastowiecznych artystach tworzących w całej Hiszpanii w kanonach wyznaczonych przez sztukę włoską, właśnie w Sewilli w siedemnastym stuleciu odrodziło się znakomite, nowatorskie malarstwo. Wiązało się to z pewnością z trwającą wciąż prosperitą ekonomiczną w stolicy Andaluzji, najważniejszym porcie Hiszpanii, nadzorującym cały handel z Ameryką. Utrwalone struktury społeczne potencjalnej klienteli, z dominująca rolą Kościoła katolickiego, zainteresowane były licznymi dziełami wykonywanymi przez artystów pracujących w mieście nad Gwadalkiwirem.

Byli wśród nich zarówno Włosi, jak i Flamandowie, jednak z czasem dominującą nacją stali Hiszpanie i to głównie urodzeni w Andaluzji. Wiek XVII wydał na świat nieproporcjonalną wręcz liczbę wybitnych malarzy, jakich nie było w Sewilli ani we wcześniejszych, ani w późniejszych stuleciach. Artyści tej miary co Diego Velázquez, Francisco de Zurbarán, Alonso Cano, Francisco de Herrera Mł., Juan de Valdés Leal czy Bartolomé Esteban Murillo należą do największych wirtuozów pędzla w dziejach sztuki powszechnej, którzy wycisnęli znaczące znamię na dziejach kultury, zresztą nie tylko hiszpańskiej.